Onomatopee

Het was een heldere, zonnige dag. Na een afspraak in Saint-Raphaël reed ik naar de zee. Ik liep het strand op, voelde aan het water en tuurde naar Ile d'or aan de horizon. Daarna zat ik op een bankje op de dijk, las, keek naar de gepensioneerden die hun honden uitlieten en dacht na over de dunne grens tussen fictie en realiteit.

Eén uur op één locatie = vier boeken. Zo ging het deze week. Maar dit is geen toeval, want ik liet me inspireren. Door een schrijver, natuurlijk.
Een van jullie opperde Jean-Marie Gustave Le Clézio, iemand anders dacht aan Italo Calvino. Het komt in de buurt, want hij schrijft net als Le Clézio in het Frans en maakte deel uit van een literaire beweging waartoe Calvino ook behoorde.
Een beweging van schrijvers die van literaire experimenten hielden?
Inderdaad.
Georges Perec, zegt u?
Neen, maar u bent op het goede spoor.
Of het boek dat zijn doorbraak betekende een kinderlijke titel heeft?
Jawel.
Hoe zijn initialen luiden?
R. Q.
Raymond Queneau?
Jawel, bravo!

Natuurlijk: Raymond Queneau die tussen 1903 en 1976 leefde, medestichter was van de beweging Ouvroir de Littérature Potentielle of Oulipo, en al dertien romans geschreven had voor Zazie dans le métro een succesauteur van hem maakte.
Het boekje dat Van boeken en mensen deze week tot inspiatiebron mocht dienen, staat in de bibliografie van Raymond Queneau geklasseerd bij "Divers". Hij stuurde het in 1947 de wereld in onder de titel Exercices de style.

De plot van Exercices de style is eenvoudig. De verteller stapt de bus op en ziet daar een jonge man met een hoed tekeergaan tegen een andere passagier. Er komt een plaats vrij, de man met de hoed gaat zitten. Even later ziet de verteller de man met de hoed terug. Hij is in gesprek met een vriend die hem aanraadt een knop te laten bijzetten op zijn overjas.

Wat dan zo bijzonder is?

Dat ene verhaaltje vertelt Queneau op 99 verschillende manieren, telkens in een ander stilistisch genre. Stelt u zich maar eens voor hoe het klinkt als onomatopee of tanka. Heel plezierig, inderdaad.
Of Queneau ook iets wil aantonen?
Jazeker, en wel dat een beperking hetzelfde effect heeft op de creativiteit als een vitaminecocktail op u en mij in deze koude wintertijd: er bestaat geen betere booster!

Negenennegentig blogstukjes n.a.v. één uur op de dijk van Saint-Raphaël?
Ik dacht het niet, neen.