Niet de schrijver, de lezer moet fantasie hebben.
(Harry Mulisch)

donderdag 19 november 2009

Crisis



'Beloof me dat je vandaag gaat lopen,' zei P. voor hij naar zijn werk ging. 'Je bent niet in vorm.'
Hij had geen ongelijk, de spirits waren niet bijzonder high. SAD kon het niet zijn. In deze contreien is het nog heel zonnig. Op onze eik, meer dan een eeuw oud en de trots van de tuin, zijn zelfs twee seizoenen te aanschouwen: op sommige takken verkleuren de blaadjes, op andere staan al nieuwe knoppen. Bovendien hebben we dit najaar ook madeliefjes op heel hoge stelen. Iemand in het dorp beweerde dat ze zelfs al tulpen in de tuin had. Het lijkt alsof de herfst een loopje met ons neemt. Maar bon, we wijken af.
Ik had gedacht dat ik eraan kon ontsnappen. Aan de put die komt na het schrijven van een roman. Eindelijk zou er weer tijd zijn. Voor journalistiek natuurlijk, maar ook voor sporten, deuren schilderen, musea bezoeken, boswandelingen maken en films bekijken. Tijd is er nu, maar wat doe ik? Ik zit aan mijn bureau. Te wachten.
Toen ik mijn manuscript twee weken geleden instuurde, was mijn agent laaiend enthousiast. Veertien uitgevers vroegen het aan. Of ik deze maand nog naar Amsterdam kon komen? Daarna bleef het stil. Vrijdag polste ik: twee uitgevers hebben afgewezen, twaalf lezen nog. Zoiets vraagt tijd. Natuurlijk.
De onzekerheid zou me niet besluipen als ik afleiding had gevonden in mijn werk. Maar de crisis treft ook de freelance journalistiek. Voorstellen worden gewikt en gewogen en redacties besteden minder opdrachten uit.

Toen P. was vertrokken en ik de kinderen naar school had gebracht (te voet: SAD-preventie), zond ik toch maar enkele voorstellen de wereld in. Daarna besloot ik om me op iets anders te focussen: de schoonmaak. Dat was niet alleen nodig (poetsen gebeurt zelden in dit huishouden), maar vooral: er is niets beters om de gedachten af te leiden. Dat weet ik van de monniken die ik vorige maand bezocht. Als de twijfel toeslaat, gaan zij schoenenpoetsen.
Ik zette Jamie's kikkererwtensoep met prei op het vuur, stopte de stomer vol groente voor een hutsepot, vulde de wasmachine en nam dan de dweil ter hand. Terwijl ik door het huis vloog, zelfs onder de bedden en tapijten, en bedacht dat ik P.'s raad opvolgde - dit was minstens even inspannend als joggen -, vroeg ik me af of een baantje in de supermarkt interessant materiaal zou opleveren voor een volgende roman. Toch maar even googelen. Kassiersters worden vaker opgevoerd, zo blijkt. Zoals in Les tribulations d'une cassière van Anna Sam, in 2008 verschenen bij Stock. Anna Sam, 29 jaar, zat zelf jarenlang achter de kassa. Na de uren liet ze haar frustraties de vrije loop in haar blog. Een uitgever bood Sam een royale som om haar ervaringen in een boek te gieten. Van La tribulations d'une caissière werden alleen in Frankrijk meer dan 100,000 exemplaren verkocht. Het is in tien talen vertaald (ook in het Nederlands: De kassière), de filmrechten zijn verkocht, een musical is in de maak en het boek is in stripvorm verschenen.
Mijn geluk zal ik elders moeten zoeken. Maar inspirerend is het wel, schoonmaken.

Geen opmerkingen: