Niet de schrijver, de lezer moet fantasie hebben.
(Harry Mulisch)

maandag 9 november 2009

Een monument



Deze dagen regent het in mijn contreien literaire prijzen. Vorige week ging de Prix Goncourt naar Marie NDiaye (Trois femmes puissantes), de Prix Renaudot naar Frédéric Beigbeder (Un roman français), de Prix Médicis naar Dany Laferrière (L'Enigme du retour) en vandaag zullen we weten welke auteur de Prix Femina ontvangt.
In het hoge noorden zijn de Gouden Uil en de Libris Literatuurprijs al toebedeeld. De AKO-Literatuurprijs blijft nog over. Op de shortlist, pardon "toplijst" heet dat nu officieel, prijken Lelystad (Joris van Casteren), Alles nieuw (Joke Van Leeuwen), Godenslaap (Erwin Mortier), De terugkeer van Lupe Garcia (Carolina Trujillo), Via Capello 23 (Christiaan Weijts) en Caesarion (Tommy Wieringa). Morgen valt het oordeel.

Ik heb maar een van de zes kanshebbers gelezen. Het is een atypisch boek. Niet eigentijds. Niet snel. Geen korte zinnetjes. Geen vermakelijk toontje. De verteller is een hoogbejaarde vrouw. Vanuit haar bed blikt ze terug op haar leven. Helena stamt uit de oude bourgeoisie. Haar vader was een welstellende handelaar, haar moeder een mooie Waalse. Al haar naasten zijn allang gestorven; ze heeft alleen nog Rachida, de trouwe Marokkaanse verzorgster. Terwijl Rachida zich bekommert om het huishouden, schrijft Helena in kleine aantekenboekjes haar herinneringen neer aan de Eerste Wereldoorlog. Ze woonde toen met haar moeder en broer op een landgoed in Frankrijk. In die jaren, terwijl de oorlog in al zijn verschrikkingen woedde, leerde Helena de liefde van haar leven kennen.

Toen ik Godenslaap van Erwin Mortier las, dit voorjaar, was het ongeloof me soms nabij. Godenslaap is niet zomaar een boek, maar een monument: het is geschiedsschrijving, poëzie én verhalend proza van het allerhoogste niveau. Als er in ons taalgebied een schrijver is die excelleert in l'art du mot juste, dan is het wel Erwin Mortier. Altijd weet hij precies dat ene goede woord op te dissen, dat volmaakte beeld te creëren. Als geen ander kan hij het ongezegde in woorden vatten. Een boek van dit kaliber verschijnt zelden in ons taalgebied. Jawel, zelfs zonder de mededingers te hebben gelezen, weet ik het wel: Godenslaap verdient de AKO Literatuurprijs.

3 opmerkingen:

Annick Vandorpe zei

Hij vond de prijs "volstrekt onbelangrijk" en zijn boek "te goed voor deze jury", maar was toch zeer opgetogen toen Verhofstadt hem als winnaar uitriep. Erwin Mortier, dus.

S. zei

Man man man, die zal toch wel minstens een heel klein beetje beschaamd zijn over zijn uitlatingen vooraf? Vreemd hoor allemaal. Nemen jullie daar maar géén voorbeeld aan, wanneer jullie genomineerd zijn weldra :-).
Doet me denken aan het stukje in "boek op de plank" (ja ja, trouwe fan) over de drink met Remco C., Tommy W. & Co. Hi-la-risch was dat, ik lachte me een breuk. Maar tegelijk ook erg bedroevend. Hoe kun je nu zo bestaan?

Annick Vandorpe zei

Inmiddels heb ik het genoegen gehad Erwin Mortier live te spreken. Hij is een innemende man, die ons allemaal op het verkeerde been heeft gezet bij de uitreiking van de AKO.