Spanning

'Ze moeten kraken,' stelde Y. terwijl hij onze borden bijvulde met Lotte à l'armoricaine.
'Ik heb ze graag een beetje zacht onderaan,' zei z'n vrouw die rijst opschepte. 'In het noorden is dat meer de gewoonte.' Ze glimlachte verontschuldigend naar haar man. 'Jij zou ze niet binnenkrijgen.'

Het was oudejaarsavond. Met vrienden brachten we hulde aan het nieuwe werelderfgoed van de Unesco, de Franse gastronomische maaltijd. Ieder stel had een gang bereid en nu was het de beurt aan Y. en z'n vrouw, de enige Fransen van het gezelschap. Sedert hun gerecht op tafel stond ging het gesprek over stokbrood en hoe de perfecte baguette moest ogen, smaken en ruiken.
Terwijl ik luisterde hoe Y. tegen zijn vrouw inging en met vurige woorden de noodzaak van krokante baguettes verdedigde, prees ik me gelukkig dat ik met mijn gang gerstebrood had geserveerd. Anders was de spanning niet te harden geweest, bijna zoals bij Urbain Alpain in K. van Ivo Victoria. Die zielige Urbain Alpain, die sedert het overlijden van zijn vrouw terug in de ouderlijke (nu grondig gerenoveerde) boerderij woont en gespannen wacht op het jaarlijks kerstbezoek van zijn broer en nichtje uit de stad, jawel, diezelfde broer die Urbain Alpain in een keurig betegelde studio heeft ondergebracht waar alleen een oude kast van zijn moeder, een koffieblik met een portret van zijn vrouw, een schilderij en een tweeloop aan de muur aan zijn vorig leven herinneren.
Urbain Alpain begint veel te vroeg koffie te zetten. De koffie moet warm staan als het bezoek aanklopt, redeneert hij, anders wacht hem hetzelfde lot als op de rampzalige kerst van twee jaar geleden, toen het bezoek de wijn soldaat had gemaakt en nog voor de koffie vertrokken was. Dit jaar zal het volgens plan lopen, houdt Urbain Alpain zich voor, en dat gebeurt ook tot hij in eigen persoon het heft (lees: de kolf) in handen neemt.

In een handvol scènes, gekenmerkt door veel korte zinnetjes, toont Ivo Victoria ons een vereenzaamde oude man voor wie het leven maar weinig zin meer heeft. Victoria voert het personage op, maar in z'n hoofd kruipen laat hij aan ons over. Ook na de slotscène blijft de fantasie van de lezer draaien.
K. is een klein en prachtig uitgegeven boekje dat in december 2009 op 1650 exemplaren verscheen als kerstgeschenk van Ambo|Anthos. Het is bijna te interpreteren als een verholen liefdesverhaal, dacht ik terwijl ik luisterde naar wat Y. en zijn vrouw nu beweerden.

Het was zo moeilijk om een goede bakker te vinden, althans hier toch, klaagden ze.
De twee bakkerijen in ons dorp hadden ze afgeschreven, ook die in hun dorp voldeed niet, maar in de vallei waren er van de vijf bakkerijen twee die min of meer door de beugel konden.
'Toch voor baguettes,' zei Y. 'Haal het niet in je hoofd om dáár croissants te kopen! Simpelweg niet te eten.'