Nieuwsmoeheid

Zelfs in Frankrijk waar nationaal nieuws en berichtgeving van ex-kolonies en domtom's toch de plak zwaaien, haalt het referendum dat moet beslissen over de onafhankelijkheid van Zuid-Sudan het nieuws, soms zelfs de sportpagina's, ik denk in het bijzonder aan het artikel dat op 10 januari in Le Monde verscheen onder de titel Le basket, fierté du Sud-Soudan.
Tot mijn schaamte moet ik toegeven dat ik zelfs een origineel stuk als dit (om nog niet te spreken van de klassieke Sudan-artikels op de buitenlandpagina's) weinig aandacht zou besteden, meer nog, dat ik vluchtig de kop zou lezen en dan verder zou bladeren omdat ik aan een hevige vorm van nieuwsmoeheid lijd, in het bijzonder op politiek en economisch vlak.

Jawel, u leest wel degelijk "zou". De realiteit is namelijk anders en dat heeft te maken met de roman What is the What van Dave Eggers, die de ondertitel draagt De autobiografie van Valentino Achack Deng en het gefictionaliseerde levensverhaal is van een Sudanese vriend van de schrijver die op het ogenblik van de vertelling beroofd en verwond wordt in zijn flat in Atlanta.
Terwijl Valentino Achak Deng berooid en bloedend op de vloer ligt, krijgen we zijn levensverhaal te horen in lange flashbacks. Valentino is pas zeven als de burgeroorlog in 1987 in Sudan uitbreekt. Halsoverkop verlaat hij Marial Bai, het dorp waar hij met zijn ouders en broers en zussen leeft. Hij vervoegt The Lost Boys, duizenden jonge kinderen die samen door de Afrikaanse wildernis op zoek gaan naar veiliger oorden. Tijdens die lange zwerftocht ziet hij vriendjes sterven in de muil van een leeuw, overleeft hij luchtbombardementen, doorstaat honger en dorst, tot hij uiteindelijk Ethiopië en daarna Kenia bereikt waar hij tien jaar doorbrengt in het vluchtelingenkamp van Kakuma, tot hij in 2001 als jongvolwassene met de hulp van de V.N. naar Amerika kan vertrekken om daar een nieuw leven op te bouwen.

What is the What is er gekomen op initiatief van Valentino, die na zijn aankomst in Amerika zijn verhaal wilde vertellen en besloot dat een biografie het beste middel was om een groot publiek te bereiken. De stichtster van The Lost Boys Foundation bracht Valentino in contact met Dave Eggers. De roman is de vrucht van jarenlange research van de schrijver, talloze interviews, mails en telefoongesprekken met Valentino en zelfs een gezamenlijke reis naar Sudan. De opbrengst van het boek gaat volledig naar The Valentino Achak Deng Foundation die Sudanezen wereldwijd helpt.

Hoewel de feiten hartverscheurend zijn, is What is the What dankzij de humor, energie en levenskracht van Valentino een roman waarin de hoop altijd blijft doorklinken. Eggers heeft in Valentino een perfecte stem gevonden om het Sudanese drama te vertellen. Het initiatief is bewonderenswaardig en ronduit geniaal. In deze tijden van nieuwsmoeheid is literatuur immers het uitgelezen medium om mensen te sensibiliseren. What is the What is een noodzakelijke roman.