Niet de schrijver, de lezer moet fantasie hebben.
(Harry Mulisch)

dinsdag 3 januari 2012

Garmin (13)



Ik drukte op de startknop van Garmin en begon te lopen. Toen ik onze straat uitkwam koos ik rechts. Ik ging snel en met grote passen, wat makkelijk was want het terrein liep steil af.
De school, de cinema, de huizen, alles was proper en verlaten. De straten baadden in een oranje, straatlantaarnachtig licht. Ik hoorde alleen de echo van mijn loopschoenen op het asfalt.

De wereld had iets onechts, als een zorgvuldig opgezet tafereel uit Remainder van Tom McCarthy. Zelfs de bergen aan de horizon leken een decor. Op hun getande profiel rustte de zon als een buitenmaatse vuurrode bal.
Zo ziet Jack in Room van Emma Donoghue de buitenwereld, bedacht ik. Als een levensgrote maquette. Met zijn moeder leeft Jack in één kamer die hij nooit verlaat. Het enige wat hij van buiten kan zien is een stukje hemel door de lichtkoker op het plafond. De rest kent hij alleen van de televisie.
Jack en Ma hebben het druk. Elke dag verloopt volgens een vast ritueel. Lezen, schrijven, wassen, koken, verhaaltjes vertellen, sport doen, alles gebeurt in Kamer. Jack is vijf jaar en heeft nooit iets anders gekend, Kamer is zijn wereld.
Jack slaapt in Kast. Daar heeft Ma een bed gemaakt zodat hij de jongen niet ziet. Hij is Old Nick, de man die 's avonds op bezoek komt en bij Ma in bed kruipt. Jack hoort het kraken van de planken tot in zijn kast.
Wat Room zo sterk maakt, is het vertelperspectief. Alles is beschreven vanuit de belevingswereld van de jongen die nooit iets anders heeft gekend dan één kamer, één mens, voor wie de buitenwereld niets meer is dan televisiebeelden en die uiteindelijk, via een list, zichzelf en zijn moeder kan bevrijden en een moeizame aanpassing tegemoet gaat.

Ik passeerde weer enkele huizen. Sommige ramen waren verlicht. Je kan nooit weten wat achter zo'n gevel aan de gang is, dacht ik, behalve misschien op deze avond. De wereld leek dood, maar dat was schijn. Ik dacht aan de bedrijvigheid waar ik zelf naar terugkeerde, de chocoladetaart die ik straks ging glazuren, de tiramisu die bijna was mislukt, de rozen voor de gastvrouw die op het terras in een emmer stonden te wachten.

Room, Picador, 402 p.
De vorige Garmin leest u hier.

1 opmerking:

Emily Gordts zei

Oh wat vond ik dat een sterk boek, zeg. Het is alweer een jaar of wat geleden dat ik het las; ik dacht het vergeten te zijn - maar nee. Mooi stukje, Annick!