Vernissage

We waren uitgenodigd op de vernissage van vriend P.
Met zijn schildersatelier gaf hij een expositie in het lokaal onder de toeristische dienst.

Voorbij rokende mannen en vrouwen met ongekamde grijze haren en fleurige tunieken gingen we naar binnen. Vriend P. gaf ons twee kussen en daarna kregen we een rondleiding. Hij weidde uit over verftechnieken en sprak over de achtergrond en het specifieke talent van elke kunstenaar. De kinderen gniffelden voor de naaktstudies, ontleedden de vissenportretten van vriend P. en vielen aan op de tafel met zoute hapjes. Daarna renden ze alle drie door de expositieruimte, waarbij ze evenveel bekijks kregen als de doeken want het vergde een bijzonder inschattingsvermogen om zonder ongelukken rakelings langs kunstwerken en glazen wijn te scheren.

We zagen collages met ribkarton en experimenten met beschilderde landkaarten, aquarelles van landschappen en portretten met verf van Nescafé en suiker. Ik vroeg uitleg aan vriend P., fotografeerde, deed een poging om de kinderen te temperen, passeerde een man die fluisterde "Vous êtes plus belle qu'un tableau", wilde geen kaasblokjes, kreeg een uitnodiging voor een andere vernissage, complimenteerde een kunstenares en praatte met vriendin N. over de reis die ze de week nadien zou maken naar Madagascar.

Na anderhalf uur namen we afscheid. Het was half acht 's avonds, de zon scheen en op de terrassen op het plein waren mensen aan het aperitieven. Ik dacht na over de zin van kunst en daarna over de lichtheid van het bestaan en dan automatisch aan De ondraaglijke lichtheid van het bestaan van Milan Kundera.

Kundera beschrijft het leven van vier personages: Tomas, Tereza, Franz en Sabina. Tomas is een jonge, gescheiden dokter die een ongebonden leven leidt en overal in Praag maîtresses heeft. Hij huwt opnieuw, nu met de knappe Tereza. Maar zelfs als hij getrouwd is, kan hij zijn liederlijke leven niet opgeven. Tereza probeert om Tomas te begrijpen, maar ze kan niet licht over haar liefde zijn. Tomas' favoriete minnares is Sabina, een talentvolle schilder. Bij alles wat Sabina doet kiest ze net als Tomas voor lichtheid. Sabina gaat een relatie aan met Franz, een professor in Genève, die betekenis probeert te geven aan zijn bestaan door gewicht toe te kennen aan concepten en gebeurtenissen en zwaar te leven.
Kundera kiest niet tussen lichtheid en zwaarte en probeert niet om een van beide levenswijzen als de juiste aan te geven. Iedereen worstelt op een onvolmaakte, menselijke manier en geen enkele aanpak is beter dan de andere.

Ik bedacht dat het minstens een half leven geleden was dat ik de roman gelezen had en in mijn hoofd had ik een sfeer, maar de details waren me ontschoten. Ik moest het opnieuw lezen, besloot ik terwijl ik keek hoe de kinderen voor ons uit raceten naar het parkeerterrein.
'Toch leuk,' zei ik aan mijn man, 'dat we deze dingen al met hen kunnen doen.'