Niet de schrijver, de lezer moet fantasie hebben.
(Harry Mulisch)

maandag 17 mei 2010

Charlotte Gainsbourg



'U wilt dus veranderen,' constateerde de kapper.
Af en toe overvalt het me. Dan moet ik plots naar de kapper.
'Hoe wilt u het?'
'Doet u maar zo.' Ik wees naar een advertentie voor een parfum van Balenciaga, gepromoot door Charlotte Gainsbourg.
'Zo?'
Ik knikte.
'Maar dat kan helemaal niet! Daar is het veel te kort voor.'
'Maar ik wil dat het zo groeit.'
'Aha.' Hij keek van de advertentie naar mij en dan weer terug. 'Geen probleem.'

De vorige keer was het ook geen probleem geweest. Het resultaat was een faliekante mislukking en het voornemen in 2010 niet naar de kapper te gaan.
Toen ik een afspraak had gemaakt, had ik beslist dat het nu anders zou zijn. In de plaats van te lezen zou ik toekijken en ingrijpen indien nodig.
Maar dat was buiten het toeval gerekend. Voor ik vertrok, had ik een boek meegegrist. Ik had het gekozen omdat het zo klein en handig mee te nemen was, zonder te weten dat het ook verschrikkelijk goed was. Dat had ik ontdekt toen ik een halfuur mijn beurt moest afwachten. Ik was beginnen lezen en ik moest verder.

Terwijl ik de roman opdiste, gingen mijn gedachten naar Zeno Cosini, de hoofdpersoon van Bekentenissen van Zeno van Italo Svevo, waarover ik hier al heb geschreven en die ik hier heb proberen na te bootsen.
Zeno Cosini is zevenenvijftig en blikt terug op zijn leven. De psychiater heeft hem aangeraden zijn memoires te schrijven, om zo zichzelf beter snappen. Zeno is een toonbeeld van zwakte. Aangezet door een schoolvriend is hij in zijn kindertijd beginnen roken en sedertdien is zijn leven een aaneenschakeling van laatste sigaretten. Hij is getrouwd, niet met het meisje waar hij verliefd op was, de mooie Ada Malfenti, maar wel met Ada's loensende zus. Mettertijd is hij van zijn vrouw gaan houden, wat hem niet heeft belet minnaressen te onderhouden. Zijn zakencarrière is een mislukking, en bovendien is hij een hypochonder. Zodra hij over een ziekte hoort, heeft hij het. Hij hoeft nog maar na te denken over de anatomie van het been of hij kan al niet meer normaal stappen.
Zo analyseert Zeno zichzelf voortdurend. Elke keer vindt hij iets om zijn doen en laten goed te praten en gelooft hij daar helemaal in.

Italo Svevo schreef Bekentenissen van Zeno tussen 1919 en 1923, toen de psychoanalyse in volle bloei was, en drijft goed de spot met de leer van Sigmund Freud.
Ondanks al zijn ondeugden houd ik van Zeno. We zijn allemaal een beetje Zeno's. Ik in elk geval. Neem nu ook weer. Alsof ik met een kapsel à la Charlotte Gainsbourg ook haar leven zou krijgen.

'Ziezo,' zei de kapper. 'Wat vindt u ervan?'
Ik keek op en ik wist niet of ik moest lachen of huilen. Het was anders, dat zeker. Veel korter en met rare pieken aan de zijkanten. Zelfs Zeno Cosini had zich niet kunnen wijsmaken dat het kapsel daar in de spiegel van Charlotte Gainsbourg was afgekeken.
'Nu laat u het groeien en dan wordt het zo,' zei de kapper met een blik op de Balenciaga-advertentie.
Dan moest ik nog minstens drie jaar wachten, dacht ik terwijl ik opstond. Ik vermeed het in de spiegel te kijken. Hier kwam ik niet meer terug, zoveel was zeker.
De kapper bleef achter me staan en keek naar mijn reflectie. 'Uw coupe doet me denken aan Sophie Marceau, kent u die actrice?'
Ik volgde zijn blik. Sophie Marceau dus.
We gingen naar de kassa en ik betaalde.
'Tot ziens,' zei de kapper.
'Tot binnenkort.' Ik wilde nog vragen of hij Zeno Cosini kende, maar hij was al op weg naar een volgende klant.

1 opmerking:

ferdinance crane zei

Een hekel heb ik aan kappers, of liever aan kapsalons. Of is het die grote spiegel waar je een eeuwigheid voor moet zitten. Gelukkig heb ik een vriendin-kapster (ze heet Charlotte) die me uitnodigde om bij haar thuis te komen. Ze woonde er pas in een stijlvol alleenstaand huis aan de Leie, de woonkamer was een cafeetje geweest, de rood-wit geruite gordijntjes hingen er nog. Ze zette een kopje thee, stak de open haard aan en vroeg mijn dochter, die ook aan een knipbeurt toe was, welk plaatje ze wou horen. Toen de taart op was bracht ze de spiegel die ze op de vensterbank zette, het zicht op de Leie werd spiegelkader... de gezelligste knipbeurt die ik ooit kreeg. Merci Charlotte!