Port d'Alon

Nabokov steeg op en vloog in een boog over de verbrande benen van de vrouwen naast me. Zo snel ik kon kwam ik overeind. In de lucht hadden de bladzijden zich losgemaakt. Ze dwarrelden nu vrij verder. Ik probeerde de verschillende trajecten te volgen, maar dat bleek onmogelijk. Het strand was in een uur tijd veranderd in een patchwork van badlakens.
Ik ging tot het eind van de calanque en inspecteerde elke handdoek, maar ik vond niets. Op de terugweg zag ik de vrouwen met de verbrande benen van ver naar me zwaaien. Ze wezen in de richting van de snackbar. En ja, daar, halverwege het strand en het terras van Chez Tonton Juju, kreeg ik ze te pakken, de pagina's 19 tot en met 24 van Mary, het debuut van Vladimir Nabokov.

Vladimir Nabokov begon aan Mary te schrijven na zijn huwelijk, toen hij in Berlijn woonde. De roman verscheen in 1926 in het Russisch en twee jaar later in het Duits, maar werd pas in 1970 in het Engels vertaald.
Het hoofdpersonage is Lev Glebovich, kortweg Ganin, net als Nabokov zelf een Russische émigré in Berlijn. Hij huurt een kamer in een groezelig pension vlak naast de spoorlijn en leeft van de centen die hij heeft verdiend door te klussen. Op zijn gang woont een vreemd allegaartje landgenoten: een oude dichter, een koppel balletdansers, een jonge typiste en Alfyorov, die vier jaar geleden uit Rusland is vertrokken en nu wacht op de komst van zijn vrouw Mary die hij al jaren niet meer heeft gezien.

Verveeld en verbitterd slijt Ganin zijn dagen met zijn vriendin Lyudmila. Hij ergert zich voortdurend en wil de relatie stopzetten, maar uit gemakzucht stelt hij dat telkens uit. Alles verandert wanneer hij een foto ziet van Mary, de vrouw van Alfyorov, in wie hij zijn grote jeugdliefde herkent. Hij breekt onmiddellijk met Lyudmila. De volgende dagen wellen de herinneringen aan Mary op, hoe ze elkaar leerden kennen op het vredige Russische platteland van voor de revolutie. Ganin denkt terug aan de idylle van de eerste maanden, hoe ze elkaar later uit het oog verloren, de brieven nadien. Hij herleeft helemaal en neemt zich voor met Mary te vluchten als ze zaterdag in Berlijn aankomt.

Mary is een universeel verhaal over jeugdliefde en nostalgie en hoe herinneringen een vervlogen passie weer tot leven kunnen brengen. De roman haalt het niveau van Lolita of Ada misschien niet, maar de brille van Nabokov schemert door in de psychologie van de personages, de clevere observaties, de sfeer- en landschapsbeschrijvingen, de humor, de wondermooie zinnen.

Toen ik bij mijn badlaken terugkwam, gleed ik de bladzijden weer in het boek. Daarna stopte ik het in mijn tas. Met die wind verderlezen was echt te riskant.