Oorlogje

Het was acht uur. De zonen van vier en twee sliepen al.
P. had een nieuw blok in de haard gelegd. We stonden met de rug naar het vuur warmte op te laden. N., bijna zeven, kwam tegen P. aanleunen.
'Weet je wat ik vandaag met mijn vrienden heb gespeeld, papa?' Zijn ogen leken lichten, zo schitterden ze.
P. glimlachte. 'Nee, wat dan?'
'Dat we alles kapotschoten!'

Terwijl ik naar N. keek, hoe hij daar voor ons stond te lachen in zijn gestreepte pyjamaatje, bedacht ik dat zijn reacties en manieren leken op die van Bruno, de negenjarige verteller in de roman The Boy in the Striped Pyjamas van John Boyne. Ondanks de warmte van de haard in mijn rug huiverde ik. Ik kon de vraag niet tegenhouden: hoe zou N. gereageerd hebben als hij in Bruno's schoenen had gestaan?

We spreken en schrijven 1942. Bruno's vader, een Duitse officier, wordt van Berlijn naar het platteland overgeplaatst. "Out-With" noemen Bruno en zijn zus Gretel hun nieuwe woonplaats. Vanuit hun slaapkamer hebben Bruno en Gretel zicht op de lieflijke tuin en de omheining daarachter. Die is even hoog als het huis en met prikkeldraad bezet. Aan de andere kant is de wereld anders: geen zacht gras, maar alleen modder. Geen degelijke stenen huizen, maar schamele hutten. Mensen zijn er wel, veel mensen zelfs. Ze lopen eeuwig in pyjama rond.
The Boy in the Striped Pyjamas (De jongen in de gestreepte pyjama) is het verhaal van de vriendschap tussen Bruno en Schmuel, een jongetje van de andere kant.
Omdat het een boek is waarover u best zo weinig mogelijk weet voor u eraan begint, zal ik er niets méér over onthullen. Laat ik alleen nog zeggen dat John Boyne een prachtige, maar zeer verontrustende roman heeft geschreven.

P. was ook niet tevreden met dat oorlogje spelen van onze zoon. Dat had ik allang gezien aan de frons op zijn voorhoofd.
'Kan je niet eens spelen dat je met je vriendjes, euh, bijvoorbeeld, bomen gaat planten?' vroeg hij.
N. keek zijn vader aan. Het was even muisstil in de woonkamer. Dan wendde N. zijn blik af. Hij draaide vliegensvlug een rondje om zijn as en nam de woonkamer onder vuur.