Privato

'Moet dat echt?' vroeg P.
We stonden op een wandelweg boven de rotsige zuidkust van Capri. Links vertrok een smal pad het struikgewas in.
'Zeker weten.' Ik keek naar de witte letters aan mijn voeten. Privato.
'Ik wacht hier,' zuchtte P.
'Oké.'
'Voorzichtig,' riep hij me na.

Het pad was stenig en smal en liep zigzaggend tussen de bomen de heuvel af. Ik sloop door het gebladerte. Hier verlangde ik al maanden naar. Op het internet had ik alle mogelijke foto's bekeken, ik kende de geschiedenis en de sappige anekdotes, maar nu zou ik het in werkelijkheid zien: Casa Malaparte.
Ik heb een fascinatie voor huizen, huizen met iets bijzonders, een aparte geschiedenis, een vreemde architectuur of een uitzonderlijke locatie. Het brengt me soms in onaangename situaties. Kwade waakhonden en boze bewakers heb ik gehad, maar het vervelendst was misschien wel die keer toen ik een vastgoedmakelaar had overtuigd me in z'n boot mee te nemen op een rondvaart rond Cap d'Antibes om Château de la Croë te zien, het kroonjuweel van het schiereiland en het vakantiestulpje van Roman Abramovich. De zee was maar een beetje woelig, maar toch. Château de la Croë zag ik van boven een overgeefzakje.

Het huis dat nu door de struiken schemerde had een bijzondere geschiedenis én een unieke architectuur én was gelegen op een klif tweeëndertig meter boven zee waardoor het alleen te voet of per boot bereikbaar is, wat met zich meebrengt dat het oorspronkelijke meubilair nooit is weggehaald terwijl de villa toch al van 1937 dateert en gebouwd is naar een ontwerp van Adalberto Libero voor de Italiaanse schrijver Curzio Malaparte die in februari de boekenbijlage van L'Express haalde naar aanleiding van de nieuwe, vuistdikke biografie Malaparte. Vies et légendes. waarin Maurizio Serra het parcours van Malaparte met veel zin voor nuance beschrijft, van zijn tijdelijke fascistische sympathieën tot zijn rebellie tegen het regime van Mussolini en zijn overschakeling naar het communisme.
Malaparte vroeg Adalberto Libero "een huis zoals hij" te ontwerpen. Het resultaat is een kale rechthoekige constructie in rode baksteen waarvan één volledige zijde een trap vormt naar het dak. Op dat dak heeft Brigitte Bardot in 1963 rondgelopen bij de opname van de film Le Mépris van Jean-Luc Godard. Le Mépris is gebaseerd op de roman Il disprezzo van Alberto Moravia en Alberto Moravia was ooit de secretaris van Curzio Malaparte. Dat u het weet.

Indertijd was Casa Malaparte zeer apart en modern en dat is het nu nog altijd, dacht ik. Een vergrendelde poort versperde het pad enkele meters verder maar vanwaar ik stond had ik een perfect zicht op de villa. Ik vroeg me af welke romans ter plaatse waren geschreven. Als schrijver is Curzio Malaparte vooral bekend van Kaputt en La pelle (De huid), maar het enige boek dat ik van hem had gelezen was Le compagnon de voyage, een novelle die zich afspeelt in Zuid-Italië in 1943.
Na de val van Mussolini hebben de legertroepen geen aanvoerders meer. De soldaten zijn werkloos. Een van hen is Calusia uit Bergamo. Calusia heeft gezworen dat hij het stoffelijk overschot van zijn luitenant naar diens moeder in Napels zal terugbrengen. Hij maakt zelf een doodskist en vindt een ezel om de kist te vervoeren. Volgt een lange tocht van Reggio de Calabre naar Napels. Onderweg krijgt Calusia eerst gezelschap van Concetta, een jonge vrouw die niet terugwil naar het weeshuis waar ze is opgegroeid, en daarna van de stille en sterke Mariagiulia waarop hij verliefd wordt.
Zowel in plot als stijl is Le compagnon de voyage uitgepuurd. Het verhaal heeft de allures van een fabel en door de eenvoudige en precieze taal en Malapartes gebruik van de tegenwoordige tijd doet het hedendaags aan. Onder het mom van de tocht van Calusia schept Malaparte een scherp beeld van de chaos die in Italië heerst, het opportunisme van de een, het verdriet van de ander.

Ik wil meer boeken van Malaparte lezen, dacht ik terwijl ik foto's maakte van het huis. Daarna zat ik gewoon op een steen en keek. Ik zag dat een raam openstond. Dat had de conciërge waarschijnlijk gedaan. Misschien liep die ook soms het dak op zoals Brigitte Bardot in Le Mépris, voorbij die witte golvende muur, als een zeil in de wind.

Le compagnon de voyage, Quai Voltaire, 112 p.