Niks mis met aardig zijn

Essay. De Amerikaanse auteur George Saunders schrijft een pittig en aanstekelijk betoog voor meer vriendelijkheid. 

In 2013 hield de gelauwerde roman- en verhalenschrijver George Saunders (˚1958) tijdens de diploma-uitreiking in Syracuse University een toespraak voor zijn studenten. Dat de gevolgen verder zouden strekken dan een daverend applaus, had hij niet kunnen bedenken. De New York Times bemachtigde de tekst en publiceerde die op de website, waar in een mum van tijd meer dan een miljoen keer lezers op af zwermden. Het succes trok de aandacht van uitgevers wereldwijd. Ook bij ons verschijnt de toespraak nu in boekvorm. 

Aan de hand van persoonlijke anekdotes houdt Saunders in Proficiat, trouwens een pleidooi voor meer vriendelijkheid. Terugblikkend op zijn leven betreurt de 57-jarige auteur vooral de keren dat hij niet aardig is geweest. Wat staat vriendelijk zijn in de weg? 

“De behoefte om te slagen vernieuwt zich steeds weer (succes is als een berg die almaar blijft groeien terwijl je bezig bent hem te beklimmen), en het gevaar is niet denkbeeldig dat ‘willen slagen’ je hele leven in beslag gaat nemen, terwijl de grote vragen blijven liggen”, stelt Saunders. Hij haalt aan welke remedies bestaan tegen ‘de ziekte van het egoïsme’ en instigeert ons op zoek te gaan naar ‘het lichtende deel van onszelf’. 

Proficiat, trouwens is een grappig en inspirerend boekje dat in een half uur uit is, maar steeds opnieuw herlezen kan worden. Een aardig geschenkje, ook. 

Proficiat, trouwens. George Saunders. Vertaling: Harm Damsma en Niek Miedema. Luster, 64 p.
Deze recensie verscheen op 8 april in De Morgen.