In Colombia wordt Evelio Rosero aanzien als een van de
grootste stilisten van de huidige generatie schrijvers. Zijn vroege verhalen,
nu in bundelvorm verschenen, ontstellen en intrigeren.
Een man maakt een
sprong en komt niet meer op de grond terecht. Iemand heeft zoveel honger dat
hij bij de aanblik van zijn lege voorraadkast de lakens en het venster begint
op te peuzelen. Een ander belt naar huis en hoort zichzelf de telefoon opnemen.
De situaties die Evelio Rosero (°1958) in 34
zeer korte verhalen en een vogelkat beschrijft, zijn bevreemdend en een
tikje obscuur. Gevaren loeren altijd om de hoek. De man die springt zweeft
steeds hoger de hemel in. Het personage dat eet heeft een werkelijk oneindige
honger en de man die zichzelf aan de lijn heeft, tja, die krijgt zijn verbazing
zwaar te bekopen.
Rosero komt weg met
de meest onwaarschijnlijke scenario’s en heeft daar weinig woorden voor nodig. Invloeden
van Jorge Luis Borges en Julio Cortázar, de grootmeesters van het fantastische
korte verhaal, schemeren her en der in zijn proza door. Soms gaat hij volledig
de surreële toer op, andere keren laat hij gaandeweg de grenzen tussen
werkelijkheid en droom vervagen. In De
ene dood bijvoorbeeld wordt een schrijver bedreigd door een ongeschreven
personage. Vertoeven we in het hoofd van de schrijver en zien we zijn
angstbeelden of is de man echt in gevaar? Rosero heeft maar negen regels nodig
om onze hersenen rondjes te laten draaien.
Ook als hij zich aan de realiteit houdt,
zet hij zijn lezers graag op het verkeerde been. Zo blijkt de vrome zuster uit De zittende non helemaal niet
zo onschuldig als hij ons aanvankelijk laat vermoeden.
De besliste toon en
de geslepen stijl van deze verhalen wijzen op een grote maturiteit. Toch was
Rosero nog piepjong toen hij ze schreef. Vorig jaar werden de zkv’s (waarvan
sommige vier tot vijf bladzijden lang zijn) gebundeld, maar oorspronkelijk
verschenen ze tussen 1978 en 1981 in Colombiaanse dagbladen en magazines.
Sindsdien heeft Rosero uiteenlopende literaire genres beproefd, van poëzie tot
kinderverhalen. Het zijn z’n romans die hem literaire roem hebben gebracht. In
2007 brak hij internationaal door met De
vertrapten.
Een bundel om zuinig mee om te springen. Hem in één ruk uitlezen zou zonde zijn.
In Colombia staat
hij bekend als een van de grootste stilisten van de huidige generatie. Deze
vroege verhalen getuigen al van een hoog ontwikkeld taalgevoel. Rosero schrijft
gebald, helder en beeldend. Soms leunt zijn proza tegen de poëzie aan.
34 zeer korte verhalen en een vogelkat is een bundel om zuinig mee om te springen, niet omdat overdaad
schaadt, maar omdat alles in één ruk uitlezen zonde is.
34 zeer korte verhalen en een vogelkat, Evelio Rosero.
Vertaling: Henk van
Driel en Luc de Rooy. Karaat, 104 p.
Deze recensie verscheen op 23 juli in De Morgen.
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten