Meester (Maartje Wortel)

pas·ti·che [pastiesj(e)] de; m -s werkstuk in nabootsende stijl

Zijn naam was Q.

Natuurlijk stond hij net als alle andere mannen om half acht op, (*1) nadat om zeven uur de wekker was gegaan. Snooze. Q. was de afgelopen drie jaar behoorlijk depressief. Zoals hij zelf zei: ‘In een depressie terecht gekomen.’

Zijn vrouw, Z., zei dat het mee moest vallen. Dat hij anders niet, net zoals alle andere mannen om half acht op zou staan nadat de wekker om zeven uur was gegaan.

De waarheid was dat Q. naar zijn werk ging omdat zijn vrouw Z. de depressie aanwakkerde. (*2, *3)

Q. douchte kort, koud en at twee wit geroosterde boterhammen met aardbeienjam. Hij las geen krant bij zijn ontbijt, het nieuws interesseerde hem niet meer. Hij keek niet om zich heen, hij kauwde niet eens, maar spoelde de toast door met lauwe thee. (*4)

‘s Nachts had hij geen dromen, die kwamen overdag. Q. was badmeester in een zwembad waar van negen tot vijf groepen kinderen kwamen schoolzwemmen. (*5) Hij moest toezien dat er niemand verdronk. Soms blies hij op een fluit.

Al zijn hele leven wachtte hij op de dag dat er toch een kind zou verdrinken. Een bijna-dood. En hij die het water in zou springen, waar een jongetje spartelend lag te vechten voor zijn leven. Rood aangelopen. En van rood naar paars. Q. zou het jongetje op de natte koude tegels naast het diepe leggen, hem warm houden met zijn handdoek, een saving kiss.

De waarheid was dat dit nooit zou gebeuren. Net als alle werkende mannen wachtte hij op een wonder. Net als alle werkende mannen wachtte Q. vergeefs. Drie jaar geleden had hij dit zelf onder ogen gezien in één van zijn visioenen, daarmee was zijn depressie begonnen, zijn slapeloze nachten, het nutteloze dromen op de dag tegen de achtergrond van het gegil van kinderen, het geklots van water, natte kindervoeten rennend over de tegels (pats pats pats), gelach, het open en dichtgaan van de gordijntjes van het kledinghok. En de kinderen die zwommen en zwommen en zwommen, zonder problemen, alsof ze nooit iets anders hadden gedaan.

Hij sloot zijn ogen, spande zijn kaken. De geluiden stierven weg. Hoe meer geluid, hoe meer er is om weg te sterven. (*6) Hij dacht aan de snooze functie op zijn wekker. Dat er altijd extra tijd is om wakker te worden. Q. trok aan het elastiek van zijn zwembroek, (*7, 8*) nam een aanloopje, sprong in het diepe. Hij sprong. Voor zijn gevoel bleef hij een paar seconden stil in de lucht hangen. Zoals een zeearend (*9), sterk onoverwinnelijk, voor de aanval. Daarna raakte zijn lichaam het water. Diep. Om hem heen spartelde kinderen. Even dacht hij: dit is de hemel. De stilte. (*10)

(*1) Niet alle mannen staan rond die tijd op. Maar de mannen met een functie. De mannen die een verwachting waarmaken.

(*2) Vrouwen wakkeren in veel gevallen (zonder dat dit overigens hun directe bedoeling is) depressie aan.

(*3) Depressie is in veel gevallen een chronische ziekte met de dood als gevolg.

(*4) Q. dronk Irish Breakfast Tea. Zijn vrouw Z. kocht om de drie weken een nieuw pak thee bij een Turkse winkel om de hoek. De Turkse eigenaar gaf haar altijd gratis koekjes mee en gratis olijven. Wie geld wil sparen moet naar de Turkse winkel gaan. Je komt altijd terug met meer dan waar je om hebt gevraagd. Thee betekende thee, koekjes en olijven. Bijvoorbeeld. Q. at de koekjes en de olijven niet. Wie een depressie heeft, eet niet. Alleen ontbijt. Zijn vrouw Z. at alle koekjes en olijven op. Ook bleef ze iedere avond koken voor twee personen. Het bord van Q. werd door haar leeggegeten. De vrouw van Q. groeide en groeide. Ze zei hem dat ze er niets aan kon doen. Ze zei hem: ‘Het komt door jou. Dat je verzonnen hebt dat je depressief bent. Er valt niet met iemand als jou te leven.’ Dat vond Q. zelf ook.

(*5) Schoolzwemmen is zwemmen met de klas. Zodat je leert hoe het is om niet te verdrinken.

(*6) Als een mens depressief is, is alles waar ‘ie aan kan denken de dood.

(*7) De zwembroek was een cadeau geweest van de kerstman. Van wie het cadeau daadwerkelijk afkomstig was liet zich niet raden. Die bewuste kerst waren Q. en Z. samen geweest met acht anderen. Als je Q. zou vragen: ‘Q. hoe kom je aan die zwembroek?’ Dan zou hij zeggen: ‘Van de kerstman.’

(*8) De zwembroek is zwart en strak. Merkloos.

(*9) Zeearenden worden ook wel vliegende deur genoemd. Ze zijn erg zeldzaam. Q. voelde zich op het moment van de sprong erg zeldzaam.

(*10) De dood blijft een moeilijk haalbaar iets.

Maartje Wortel (1982) debuteerde in 2009 bij De Bezige Bij met de verhalenbundel Dit is jouw huis. Ze won de Nieuw Proza Prijs en de Anton Wachterprijs in 2010. Haar eerste roman, die in september 2011 verschijnt, draagt de werktitel Vals plat.
Over de pastiche schrijft ze: ‘Omdat ik niet goed kan afwijken van mijn eigen stijl, heb ik niet echt een andere schrijfstijl aangenomen maar een experiment gedaan binnen de stijl. En een thema. Ik zal niet zeggen welke schrijver ik uitgekozen heb. Het is volgens mij heel makkelijk. De makkelijkste tot nu toe.
Wie als eerste goed raadt, krijgt een boek opgestuurd. Ik hou van prijsvragen namelijk.’